Βραβείο APW 2022

Μιχάλης Πατσούρας

Είμαι φωτογράφος με έδρα την Αθήνα. Πριν ασχοληθώ επαγγελματικά με την φωτογραφία για διάστημα 10 ετών εργάστηκα ως δημόσιος υπάλληλος στο ελληνικό Υπουργείο Εμπορίου, ενώ παράλληλα σπούδασα φωτογραφία στις σχολές Focus (Φωτογραφία & Video Art) και στην Ελληνική Leica Academy. Το 2000 παραιτήθηκα για να αφοσιωθώ επαγγελματικά στη φωτογραφία. Το 2001 προσλήφθηκα ως επικεφαλής φωτογράφος στα περιοδικά μεγάλου εκδοτικού ομίλου. Το 2005 άρχισα να συνεργάζομαι με διαφημιστικά γραφεία. Ενώ παράλληλα όλα αυτά τα χρόνια ασχολούμαι και με το ταξιδιωτικό ρεπορτάζ. Από το 2009 εργάζομαι ως ανεξάρτητος φωτογράφος δουλεύοντας κυρίως μακροχρόνια ανθρωποκεντρικά project εστιάζοντας σε σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα. Ο τρόπος που μου αρέσει να φωτογραφίζω είναι ο βιωματικός.
Φωτογραφίες μου έχουν δημοσιευτεί σε Ελληνικά και ξένα περιοδικά και εφημερίδες όπως “Κ” (της εφημερίδας “ Καθημερινή”), “Ταξίδια” (ένθετο περιοδικό της εφημερίδας “Καθημερινή” ), “Le monde diplomatique”, “Tages Anzeiger” “Das Magazin”, The Books’ Journal, Die Weltwoche NZZ-Neue Zürcher Zeitung, Basler Zeitung, Der Honigmann Sagt, Newsnetz κ.α.
Aπό το 2017 ως 2021 εργάστηκα ώς καθηγητής φωτογραφίας για την Ελληνική Leica Academy.
Είμαι μέλος της Ε.Φ.Ε (Ένωσης Φωτορεπόρτερ Ελλάδος) και του ΦΟΙΒΟΥ (συλλογικός οργανισμός προστασίας πνευματικών δικαιωμάτων στην Ελλάδα).

“Still human”

Τον Στάθη και τη Σύλβια τους γνώρισα τυχαία, μέσω ενός κοινού φίλου, που θεώρησε ότι η ζωή και το περιβάλλον μέσα στο οποίο κινούνταν θα είχε για μένα φωτογραφικό ενδιαφέρον. Και πράγματι, ο καμβάς της ζωής τους, αν και κατεστραμμένος, έβγαλε υφές εξαιρετικά ενδιαφέρουσες, όπως και οι ίδιοι ως προσωπικότητες. Στους ανθρώπους αυτούς είδα ένα ζευγάρι που, όπως και πολλά άλλα ζευγάρια γύρω μας, μετά από χρόνια κοινής πορείας, παραμένουν σύντροφοι ο ένας για τον άλλον, συνοδοιπόροι που… μαζί δεν κάνουνε και χώρια δεν μπορούνε. Εκείνη, μια γυναίκα ερωτευμένη, γεμάτη ευαισθησίες, που της αρέσει να γράφει, να ακούει μουσική και να τον φροντίζει. Εκείνος, το αρσενικό, ο «κυνηγός», που (με τον δικό του τρόπο) θα φροντίσει τα προς το ζην, επιδιώκοντας να παραμείνει για πάντα ο ήρωάς της. Άνθρωπος δοτικός, που, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, δεν έχει πρόβλημα να μοιραστεί μαζί σου ό,τι έχει, έτσι… για να σ’ ευχαριστήσει. Η φωτογράφιση πραγματοποιήθηκε σε διάστημα περίπου δυο ετών, την περίοδο της καραντίνας. Σε κάποια φάση το σπίτι τους κάηκε, με αποτέλεσμα για ένα μικρό διάστημα να ζουν ανάμεσα σε αποκαΐδια, από τα οποία τα μόνα πράγματα που σώθηκαν ήταν το κάδρο με το πορτραίτο της μητέρας του Στάθη, τα άλμπουμ με τις αναμνηστικές φωτογραφίες τους και ένας ασημένιος σταυρός, ενθύμιο από την περίοδο που ο Στάθης εργαζόταν ως αργυροχρυσοχόος. Η φωτογραφική ιστορία τελειώνει τη στιγμή που το ζευγάρι, μέσω ενός φίλου τους, βρίσκει κατάλυμα σε ένα τροχόσπιτο σε παραλιακή περιοχή της Αθήνας. Μπορεί στην κοινωνία που ζούμε ό,τι ενοχλεί να γίνεται αόρατο, ωστόσο άνθρωποι σαν κι αυτούς συνεχίζουν να υπάρχουν δίπλα μας, να δίνουν τον δικό τους αγώνα για επιβίωση και να παραμένουν άνθρωποι. Και έτσι θα πρέπει να τους αντιμετωπίζουμε, αποφεύγοντας περιττούς μελοδραματισμούς και βαρύγδουπα συμπεράσματα.

1ος Φιναλίστ
Byron Smith

Ο Byron Smith είναι ένας Αμερικανός ανεξάρτητος φωτογράφος με έδρα την Αθήνα. Πριν μετακομίσει στην Αθήνα το καλοκαίρι του 2019, εργάστηκε ως ελεύθερος επαγγελματίας στη Νέα Υόρκη από το 2011. Η δουλειά του έχει δημοσιευτεί στους New York Times, Getty Images, Le Monde, Libération, The Guardian, Der Spiegel και The Wall Street Journal, μεταξύ άλλων.
Ο Μπάιρον συμμετείχε στο The New York Times Portfolio Review το 2017 και επιλέχθηκε για την ίδια κριτική το 2020. Αναδείχθηκε δεύτερος επιλαχών για τον διαγωνισμό Athens Photo World 2020 και επί του παρόντος είναι φιναλίστ για τα βραβεία του 2022 με την πρόσφατη δουλειά του στην Ουκρανία. Τώρα, ο Μπάιρον είναι Υπότροφος της Ακαδημίας VII.

Από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία περί τα τέσσερα εκατομμύρια πρόσφυγες έχουν εγκαταλείψει τη χώρα. Η εισβολή, που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου, έχει εμπλέξει τη χώρα των σαράντα τεσσάρων εκατομμυρίων κατοίκων σε έναν πόλεμο με έναν από τους μεγαλύτερους και πιο εξελιγμένους στρατούς στον κόσμο. Ενώ ο στρατός του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν αρχικά εστίασε στον βομβαρδισμό στρατιωτικών εγκαταστάσεων, έχει καταστεί πλέον σαφές ότι σκοπεύει να κάμψει το ηθικό του άμαχου πληθυσμού βομβαρδίζοντας πυκνοκατοικημένες πόλεις και αγροτικές περιοχές. Με τη σειρά της, αυτή η τακτική δημιούργησε την ταχύτερα εξελισσόμενη διεθνή ανθρωπιστική κρίση από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά. Πολλοί από τους πρόσφυγες που εγκατέλειψαν την Ουκρανία τώρα δεν έχουν πού να πάνε. Αρκετές Ουκρανές γυναίκες άφησαν πίσω συζύγους, γιους, αδελφούς και πατεράδες, καθώς οι άντρες από την ηλικία των δεκαοκτώ έως τα εξήντα απαγορεύεται να φύγουν από τη χώρα, προκειμένου να επανδρώσουν τον εθνικό στρατό. Άλλοι έμειναν εθελοντικά πίσω, ώστε να ενταχθούν στην πρώτη γραμμή του μετώπου σε πόλεις σε όλη τη χώρα. Καθώς οι ΗΠΑ και η ΕΕ επιβάλλουν αυστηρές κυρώσεις στη Ρωσία, οι Ουκρανοί εξακολουθούν να εμπνέουν τον κόσμο με την επίδειξη πατριωτισμού, ευσπλαχνίας και με τις επιτυχίες τους στο πεδίο της μάχης. Στη νότια περιοχή της Οδησσού, οι πολίτες γεμίζουν σάκους με άμμο και οχυρώνουν τους δρόμους, καθώς ετοιμάζονται για την προέλαση των Ρώσων. Στη πόλη Λβίβ στα δυτικά της χώρας, προκεχωρημένο φυλάκιο γνωστό σαν το λίκνο του Ουκρανικού εθνικισμού, οι εθελοντές περνούν τον καιρό τους φτιάχνοντας δίχτυα παραλλαγής, ατσάλινα αντιαρματικά οδοφράγματα και βόμβες Μολότοφ για τον στρατό. Με όλη την ανασφάλεια της παρούσας κατάστασης ο Ουκρανικός λαός θα μείνει στην ιστορία για την ανδρεία του. Όχι επειδή ήξερε πώς να πολεμήσει, αλλά επειδή έδειξε στον κόσμο ότι η ενότητα, η ευσπλαχνία και η ανθρωπιά προς αλλήλους είναι αυτά για τα οποία αξίζει κανείς να πολεμάει τελικά. Αυτές οι εικόνες στοχεύουν σε μια προσωπική μαρτυρία που τονίζει την ανθρωπιά μέσα σε μια τραγωδία χωρίς νόημα. Πάνω από όλα, αποτελεί μια επιπλέον μαρτυρία, η οποία προστίθεται στα συγκλονιστικά στοιχεία που καταγράφουν τα εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί ως τώρα.

2ος Φιναλίστ
Κωνσταντίνος Τσακαλίδης

Ο Κωνσταντίνος Τσακαλίδης γεννήθηκε το 1986 στις Σέρρες. Αποφοίτησε από το Τμήμα Πληροφορικής του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης και από το Φωτογραφικό Κέντρο Stereosis. Είναι ελεύθερος επαγγελματίας φωτορεπόρτερ με έδρα τη Θεσσαλονίκη, Ελλάδα.

Κατέγραψε θέματα που σχετίζονται με την ελληνική κρίση από το 2013 καθώς και το δημοψήφισμα για την παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ το 2015. Την περίοδο 2015-2017 κατέγραψε τη διαδρομή χιλιάδων προσφύγων από τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου προς την κεντρική Ευρώπη μέσω των Βαλκανικών χωρών, καθώς και τη ζωή τους στον αυτοσχέδιο καταυλισμό της Ειδομένης στα σύνορα Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας. Τον Αύγουστο του 2021 κάλυψε φωτογραφικά ένα μέρος από τις μεγάλες πυρκαγιές στην Αθήνα και την Εύβοια.

Αυτή τη στιγμή είναι συν-ιδρυτικό μέλος του συλλογικού ελληνικού φωτογραφικού πρακτορείου SOOC Images και συνεργάτης του Bloomberg News στη Βόρεια Ελλάδα, καλύπτοντας κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά θέματα με επίκεντρο την Ελλάδα, την Ανατολική Ευρώπη και την Τουρκία.

“Φλεγόμενη Εύβοια”

Ελλάδα, Αύγουστος 2021. Κατά τη διάρκεια του θερμότερου και μεγαλύτερης διάρκειας καύσωνα των τελευταίων 30 ετών, με θερμοκρασίες που έφτασαν τους 47ο Κελσίου, εκατοντάδες πυρκαγιές ξέσπασαν σε όλη τη χώρα. Σύμφωνα με την Ελληνική Πυροσβεστική Υπηρεσία, 428 πυρκαγιές καταγράφηκαν σε ολόκληρη τη χώρα, οι πιο ισχυρές από αυτές στην Αττική, στην Πελοπόννησο και στο νησί της Εύβοιας. Στη βόρεια Εύβοια, όπου οι πυρκαγιές έκαιγαν τα πευκοδάση ανεξέλεγκτα επί μία εβδομάδα, περισσότεροι από 200 κατοίκοι και τουρίστες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα χωριά με βάρκες. Η αμέλεια του κρατικού μηχανισμού να θέσει τη φωτιά της Εύβοιας υπό έλεγχο στο ξεκίνημά της, καθώς έδωσε προτεραιότητα στην κατάσβεση της πυρκαγιάς που την ίδια στιγμή απειλούσε τα βόρεια της πρωτεύουσας, έκανε στάχτη περισσότερα από 500 χιλιάδες στρέμματα δασικής περιοχής, αγροτικής γης, δεκάδες σπίτια και ζώα. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη δασική πυρκαγιά της σύγχρονης ιστορίας της χώρας. Αυτή η τεράστια οικολογική καταστροφή προκάλεσε απελπισία στους κατοίκους της περιοχής καθώς το δάσος είναι ζωτικής σημασίας για τους ανθρώπους στην Εύβοια, το δεύτερο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας.